18 przysiółków w Bronowicach Wielkich

2025-09-19

Cyfrowe Kroniki Seniorów zapraszają do fascynującej podróży w czasie. Zanim Bronowice Wielkie stały się częścią krakowskiego tygla, tworzyły barwną mozaikę mniejszych, niepowtarzalnych cząstek. To właśnie te przysiółki – dawne grupy zagród i siedlisk, często z własną, unikalną tożsamością – kryją w sobie echo najstarszych dziejów wsi. 


Pełna lista przysiółków 

Zgodnie z mapką zamieszczoną w niezwykle cennej książce "W bronowickiej skrzyni. Na tropach historii, pamiątek i obyczajów Bronowic Wielkich" autorstwa Anny Zborowskiej, Bronowice Wielkie podzielone były na aż 18 przysiółków.

Ta imponująca lista to świadectwo bogatej i złożonej struktury dawnej wsi. Zobaczcie pełną listę tych historycznych nazw:

  1. Wyręba

  2. Magulino

  3. Podlesie

  4. Dołki

  5. Gacki

  6. Wągroda

  7. Zobaranie

  8. Za dworem

  9. Wydarta

  10. Osice

  11. Zoflace

  12. Przyorywka

  13. Łony

  14. Sołtyska

  15. Wydmisko

  16. Piaski

  17. U Lipki

  18. Sudół

Autor: Ewelina Dziwak, na podstawie A. Zborowska "W bronowickiej skrzyni"
Autor: Ewelina Dziwak, na podstawie A. Zborowska "W bronowickiej skrzyni"

Etymologiczne Śledztwo: Skąd wzięły się te nazwy? 

Każda z tych nazw jest kluczem do przeszłości. Wiele z nich ma wyraźnie topograficzny lub osadniczy charakter, który prosi się o weryfikację przez Wasze wspomnienia:

  • Wyręba, Przyorywka, Wydarta: Te nazwy niemal na pewno związane są z pracą rolniczą – z karczowaniem lasu (Wyręba), orką (Przyorywka)

  • Podlesie, Dołki, Sudół, Piaski, Wydmisko: Te nazwy opisują ukształtowanie i charakter terenu. Czy Dołki to były po prostu zagłębienia terenu, a Sudół odnosił się do doliny na południu?

  • Magulino, Gacki, Zobaranie, Zoflace, Wydarta: Te nazwy są najbardziej intrygujące! Czy Magulino ma słowiański rodowód (od Magury – góry)? Czy Gacki i Zoflace wiążą się z nazwiskami, przezwiskami mieszkańców lub określeniem ich pochodzenia/zajęcia?

  • Sołtyska: Najprawdopodobniej wskazuje na teren, który należał niegdyś do sołtysa wsi, ustanowionego np. po lokacji na prawie niemieckim (o czym świadczą historyczne wzmianki o Bronowicach Wielkich). Gdzie dokładnie rezydował ten sołtys?

Źródło: https://www.poczetkrakowski.pl/tomy/show_article,bronowice-wielkie-992.html
Źródło: https://www.poczetkrakowski.pl/tomy/show_article,bronowice-wielkie-992.html

Wskrzesimy Historię Razem! 

Właśnie teraz potrzebujemy Was – Mieszkańców, a zwłaszcza Seniorów – aby ożywić te nazwy. Czy pamiętacie, gdzie dokładnie przebiegały granice waszych przysiółków? Czy znacie opowieści, legendy lub proste fakty związane z ich nazewnictwem?

Wasze wspomnienia to jedyna "mapa", która może wypełnić historyczne nazwy współczesną treścią.

Czekamy na Wasze opowieści!

Dołączcie do dyskusji w komentarzach, napiszcie do nas wiadomość lub umówcie się na nagranie wspomnień w ramach projektu "Bronowickie Echa Przeszłości"